خشکی پوست یک حالت متداول پوست است که به علت کمبود میزان آب در لایه سطحی پوست یا همان اپیدرمیس به وجود می آید. با این که خشکی پوست در مردان و زنان به یک میزان دیده می شود در تمام سنین رخ میدهد. این مشکل خیلی جدی نیست، اما گاهی درمان آن سخت است. ولی افراد با سنین بالا بیشتر به این حالت پوست دچار می شوند.
خشکی پوست ممکن است به بیماریهای دیگر پوستی یا بیماریهایی مانند دیابت، کم کاری یا پرکاری تیروئید، سندرم شوگرن و سوء تغذیه مربوط باشد.
به منظور جلوگیری از این امر باید ابتدا علت آن را جستجو کرد که در بسیاری از موارد عامل اصلی آب و هوا، تغذیه، سلامتی و یا سبک زندگی می باشد. خشک شدن پوست وضعیتی ناخوشایند است که با پوسته پوسته شدن، ترک و خارش خود را نشان می دهد.
بنابراین علت خشکی پوست می تواند متفاوت باشد.
غدد چربی به مقدار کافی پوست را چرب نمی کنند، در نتیجه پوست خشک می شود.
قرار گرفتن پوست در معرض عناصر و فلزات بخصوص در زمستان.
برنامه غذایی نامناسب. کمبود مواد مغذی به خصوص ویتامینA و ویتامین های گروه B باعث خشکی پوست می شود.
عوامل محیطی مثل تابش نور خورشید، باد، سرما، مواد شیمیایی یا مواد آرایشی یا شست و شوی زیاد بدن با صابون های تند.
بیماری هایی مثل درماتیت (التهاب پوست)، اگزما، پسوریازیس یا سبوره (فقدان ترشح غدد پوستی)
خشکی پوست همچنین می تواند در اثر بعضی داروها مثل دیورتیک ها، ضد اسپاسم ها، آنتی هیستامین ها
هر چه سن افراد افزایش یابد منافذ پوست روغن کمتری تولید می کند و این مورد می تواند خطر ابتلا به خشکی پوست را افزایش دهد.
در صورتی که افرادی در خانواده شما دچار اگزما و بیماری پوستی شده اند، می تواند زنگ خطر برای شما نیز باشد. بنابراین سابقه خانوادگی می تواند یکی از عوامل خشکی پوست محسوب شود.
زمانی که رطوبت در هوا کم می شود این شرایط را برای خشک شدن پوست فراهم می کند. بنابراین در فصل های پاییز و زمستان می توان شاهد هرچه بیشتر خشکی دما بود.
حمام و عادت شستشوی روزانه با آب داغ می تواند افراد را به سمت خشکی پوست بکشاند.
بیماری هایی که سبب خشکی پوست می شوند:
۱-هیپوتیروئیدیسم
یکی از عوامل مؤثر در متابولیسم بدن، هورمونهای تیرویید است که درصورت تغییرات هرمونی با مشکلات پوست و مو روبهرو میشویم.
۲-دیابت
وقتی سطوح قند خون در یک فرد دیابتی دچار اختلال می گردد و یا افزایش می یابد، پوست دهیدراته (از دست دادن آب) و خشک می شود که این امر منجر به سوزش و ترک خوردن پوست می شود که از عوارض شایع دیابت است.
-۳سو تغذیه
خشکی پوست ممکن است به طور معمول رخ دهد ولی در بعضی افراد علت خشکی پوست می تواند کمبود ویتامین ها و اسید های چرب مثل امگا-۳ باشد. کمبود مواد مغذی نه تنها بر پوست که بر ناخن، مو و حتی لثه اثر گذار است و در موارد شدید می تواند سلامت فرد را به خطر بیاندازد.کمبود اسیدهای چرب امگا-۳ می تواند به از دست دادن رطوبت پوست منجر شود که بافت خشک و پوسته پوسته پوست را موجب می شود.
۴-اگزما
نوعی از اگزما به نام درماتیت آتوپیک که به معنی قرمزی و خارش پوست است به صورت یک بیماری مزمن بروز می کند. از مهمترین نشانه های این بیماری خشکی پوست است. در بروز اگزمای آتوپیک عوامل مختلف ارثی ، ایمنی، متابولیک، نورواندوکرین و عفونی مشارکت دارند اما به طور اختصار میتوان گفت
که علاوه بر استعداد خانوادگی برای ابتلا به اگزما عوامل دیگری هم در ایجاد یا تشدید آن دخیلند که عبارتند از:
استرس: استرس در اشکال گوناگون میتواند اگزمای آتوپیک را بدتر کند: کم نیستند کودکانی که به هنگام امتحانات دچار حملات اگزما میشوند!
آب و هوا: تغییرات شدید حرارت میتواند اگزما را تشدید کند. معمولا در آب وهوای خشک اگزمای آتوپیک شدیدتر میشود.
مواد حساسیت زا: عوامل مختلف حساسیت زا همچون گرد و غبار و پشم حیوانات و نیز برخی از غذاها به خصوص مواد افزودنی غذایی از دیگر عوامل مشدد اگزما هستند.
علاوه بر اینها پوست بیماران مبتلا به اگزمای سرشتی نسبت به بسیاری از عوامل دیگر میتواند واکنش نشان دهد: ورزش سنگین ، برخی غذا، سایش با لباس ، عفونتها ، آفتاب از جمله این عوامل هستند. البته میزان حساسیت پوست نسبت به عوامل فوق در افراد مختلف متفاوت است.
-زیاد آب بنوشید. متخصصان توصیه می کنند افرادی که پوست خشکی دارند نوشیدن روزی ۸ لیوان آب را فراموش نکنند. این کار باعث می شود آب مورد نیاز بدن تامین شود و رطوبت لازم به پوست برسد.
-درمان خشکی پوست صورت با مراقبت روزانه بطور کامل و درست شروع می شود. روزانه ۲ بار صبح و عصر پوست خود رابا کرم های آبرسان مناسب مرطوب کنید .
-برای درمان خشکی پوست بدن ازلوسیون های حاوی روغن های گیاهی سریع جذب شونده استفاده کنید.
-شست و شوی پوست علاوه بر اینکه آلودگی پوست و مواد آرایشی را از بین می برد، چربی طبیعی پوست را هم که از آن حفاظت می کند، از بین می برد. کرم مرطوب کننده، مقدار آب سطح خارجی پوست را افزایش می دهد، در نتیجه نرم و مرطوب به نظر می آید.
– برای رفع خشکی پوست صورت وبدن ،پوست را با روغن های گیاهی همچون روغن مورینگا…ماساژ دهید.
-از ضد آفتابها با SPF مناسب و مرطوب کننده استفاده کنید بخصوص موقع بیرون رفتن از خانه . هم چنین از کرمهای آرایشی که رطوبت را حفظ می کند استفاده کنید
-از مصرف میوه و سبزیهای تازه درطول روز غافل نشوید.
-اگر از آن دسته خانم هایی هستید که مرتب به تمیزی خانه و استفاده از شوینده های مختلف فکر می کنید باید بدانید که این مواد شیمیایی در خشکی و ایجاد ترک های پوستی دست ها موثرند . بنابراین هنگام کار با این شوینده ها حتما از دستکش استفاده کنید.
-مدت زمان حمام کردنتان را کوتاه کنید و ترجیحاً یک دوش سریع بگیرید. حمام طولانی به خصوص با آب داغ چربیهای طبیعی پوستتان را کاهش میدهد. در نتیجه، خشکی پوست شما بدتر میشود. پس، به جای آب داغ باید با آب گرم دوش بگیرید. همچنین، حتماً بعد از حمام یا شستن دستها، استفاده از کرم مرطوب کننده را فراموش نکنید.
-در خانه از دستگاه بخور استفاده کنید و آن را به سیستم گرمایشیتان اضافه کنید تا در طول زمستان و خشکی، هوای خانه مرطوب بماند.
-از مالیدن و خاراندن پوست خود بپرهیزید.
-در زمستان دستکش، کلاه و شال بپوشید.
چربی های غیراشباع موجود در روغن های گیاهی باعث جذب ویتامین های محلول در چربی (A,E,D ) می شوند. همچنین با تامین چربی پوست باعث درخشندگی و شادابی پوست می شوند. شما می توانید روزانه ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری روغن گیاهی مثل مورینگا، روغن زیتون، روغن ذرت، سویا، گلزا (کانولا) و… همراه با سالاد مصرف کنید.
ویتامینA یا بتاکاروتن: برای پیشگیری و از بین بردن عفونت های پوستی مهم است. ویتامین a خشکی پوست، شوره سر و چین و چروک را از بین می برد. باعث گردش خون در پوست و سرخی و درخشانی آن می شود. کمبود ویتامین a باعث خشکی و زبری پوست، چین و چروک، خشکی مو، شوره سر، کنده شدن پوست ناخن، جوش صورت و بدن و ظاهری خسته می شود.
ویتامین های گروه B: این گروه از ویتامین ها برای شفافیت و درخشانی پوست و حفظ شادابی آن لازم است. در کل برای حفظ سلامتی پوست و مو و چشم ها ضروری هستند. مطالعات نشان داده که، ۴۰ درصد افراد مبتلا به درماتیت (خشکی و تورم پوست) دچار کمبود ویتامین b هستند. همچنین اثر استرس را در بدن از بین می برند. استرس تاثیرات نامطلوبی بر ظاهر فرد دارد. کمبود ویتامین های گروهB باعث چرب شدن موها، شوره سر، خشکی پوست، پوسته پوسته شدن لب ها، قرمزی و سوزش پوست، چین و چروک زودرس پوست، کاهش رشد موها، سفید شدن موها و ترک های ملتهب در گوشه بینی و دهان می شود.
ویتامین C: در ترکیب با پروتئین، برای تولید کلاژن لازم است. کلاژن یکی از پروتئین های بافت پیوندی پوست است که مثل یک چسب پوست را به بدن می چسباند و از چروک شدن پوست جلوگیری می کند. عمل غدد چربی پوست را تنظیم می کند، در نتیجه از خشکی پوست، چین و چروک صورت و موخوره شدن جلوگیری می کند.
ویتامین:D ویتامین D به طور طبیعی توسط بدن تحت تاثیر نور آفتاب تولید میشود. اما ویتامین D در برخی موادغذایی نیزوجود دارد.
ویتامین:E حالت عضلات و بافت های بدن را حفظ می کند و از چین و چروک و پیری زودرس پوست جلوگیری می کند، از خشکی پوست، ایجاد لکه های قهوه ای، ریزش مو و شوره سر جلوگیری می کند، به گردش بهتر خون کمک می کند و جای زخم را بهبود می بخشد.
تحقیقات نشان داده که دریافت مقادیر بالای ویتامین E تکثیر سلول های بدن را دو برابر می کند و در نتیجه فرایند پیری را کند می سازد و از چین و چروک زودرس جلوگیری می کند.برای تعیین دوز مصرف روزانه ی ویتامینE مناسب شما به دکتر داروساز یاپزشک مراجعه نمایید.
روغن مورینگا به دلیل داشتن ویتامین E که یک آنتی اکسیدان طبیعی است مانع بروز چین و چروک بر روی پوست نیز می شود. این روغن همچنین یک ماده پاک کننده است که به لطف طبیعت ضد باکتریایی آن، به محافظت از پوست در مقابل مواد زیست محیطی و مواد آلرژیک و باکتری های بیماری زا می پردازد. روغن مورینگا به دلیل داشتن ویتامین ها و مواد معدنی از جمله روی و سیلیسیوم برای مو و پوست سر مفید هستند ، که می تواند برای پاکسازی مو و پوست سر و جلوگیری از آسیب مو، شوره سر و موهای خشک و بی روح مفید باشد. این موارد باعث افزایش گردش خون در پوست سر و رشد مو شده که با افزایش گردش خون، فولیکول های مو مواد مغذی بیشتری دریافت می کنند که منجر به تقویت و سلامت مو می شود.
روغن مورینگا به دلیل داشتن امگا-۹ یا همان اولئیک اسید یک مرطوب کننده عالی بشمار می آید.
روغن مورینگا دارای اثر نفوذکنندگی سریع و عمیق بر روی پوست است و این باعث می شود که در جلوگیری و درمان خشکی پوست بسیار مؤثر باشد.